Zaman zaman beklentilerimiz hayal kırıklığı ile sonuçlanır ya da beklentilerimiz çatışır. İşler ters gider. Planlar altüst olur. Aynı anda pek çok yerde olmak isteriz ya da istediğimiz yerde değil de bulunmak zorunda olduğumuz yerdeyizdir. İnsanlar beklediğimiz gibi davranış sergilemiyor, olaylar istediğimiz şekilde gerçekleşmiyordur.
İşte böyle durumda dayanıklı kalabilen kişilerin bir özelliği var: İç denetim odağı
İç denetim odağı olan bireyler olaylar, durumlar, kişiler ile ilgilenmek yerine içten denetim sağlamaya çalışırlar. Kontrol dışarıdaki olaylara göre şekillenmez. Duygu, düşünce ve davranışları tamamen iç denetim odağı ile ilgilidir. Şartlar değişse, beklentiler gerçekleşmese bile iç denetim odağında olan bireyler değiştirebilecekleri durumlara odaklanır, değiştiremeyecekleri ile ilgili kendine zorlayıcı haller atfetmezler. Olmasını istediği fakat gerçekleşmeyen durumlar ile ilgili plan değişikliğine gidebilir, kolay uyum sağlayabilirler. Saplanıp kalmazlar.
Dış denetim odağında olan kişiler ise ters giden her durum için dışarıdakini suçlama eğilimindedir. Kişiler, olaylar, durumlar, şartlar, olan ne varsa bunun sebebi olarak görürler. Dış denetim odağında olan kişiler durumlara göre sürüklenme eğilimindedirler. Kurban rollünde her şeyi kabul eder ve kendisini mağdur ilan eder. Bir diğer yöntemde değiştiremeyecekleri şeyler için başkalarını suçlamaktır. Kontrolü kendisinde olmayan şeyleri değiştirmeye zorlar. “Neden öyle oldu, hep benim başıma gelir, bu nasıl olur, mümkün değil” gibi benzer cümleler kurarlar.
Durumlar bizim kontrolümüzde değilse iç denetim odağındaki kişiler bunu fark eder ve duygu düşünce ve davranışlarını buna göre düzenler. Dış denetim odağında olan kişiler ise ona bir anlam yükler ve duygu, düşünce davranışını buna göre düzenler. Bu çoğu zaman kişinin duygularını başka ‘şey’in kontrolüne vermesi demek olur. Kişiyi zorlar ve sonunda tüketir.
Bu yazı işlerim yolunda gitmediğinde, iki uç arasında gidip gelirken, içerideki çatışmamı sağlıklı boyutlara taşımak için ve sizlere de faydası olması amacıyla yazılmıştır. Sizler de böyle durumlarda kalıyor ve duygularınızı yönlendirmekte zorlanıyorsanız dilek@dileksoylemez.com adresine mail göndererek sorularınızı sorabilirsiniz.
İç denetim odağında kalın.
Sevgiyle kalın…
Dilek Söylemez
Psikolojik Danışman
