Prof. Dr. Şükrü Hatun’un hazırladığı bu değerli yazıyı mutlaka okunuz. Okutunuz.
Ergenlik dönemindeki duygusal değişiklikler
Seks ve büyüme
Kendine bakmayı öğrenmek
Ergenlik dönemindeki duygusal değişiklikler
Ergenlik döneminde daha önce belirtilen fiziksel değişiklikler yanında bir çok duygusal değişiklik olur. Başkalarının sizin hakkınızdaki düşüncelerini daha fazla merak etmeye başlarsınız. Daha çok kabul görmek ve sevilmek istersiniz. Yaşamınızın bu döneminde başkalarıyla olan ilişkileriniz değişmeye başlar. Bazıları daha önemli, bazıları önemsiz hale gelir. Ailenizden daha çok ayrı kalmaya ve kendi yaşıtlarınızla birlikte olmaya başlarsınız. Hayatınızı etkileyecek kararları kendiniz alamaya başlarsınız.
Bir çoğunuz vücudunuz konusunda bir imajı geliştirir (çok uzun, kısa, ince vs.) Çünkü ergenlikle birlikte bir çok değişiklik olmuştur ve siz hem kendi vücudunuzda olanlara hem de başkalarındaki değişikliklere dikkat edersiniz. Unutmayın ki herkesin ergenliği birbirlerinden farklıdır. Sonra herkes birbirini yakalar.
Seks ve büyüme
Ergenlikle birlikte cinsellikle daha çok ilgilenirsiniz. Bakmak, dokunmak veya bir şeyler düşünmek kalp hızınızı arttırır, vücudunuzda sıcaklık ve ürperti hissedersiniz. Bunlar tamamen normaldir. Kendinize aşağıdaki soruları sorabilirsiniz:
Ne zaman birisiyle flört edeceğim?
Ne zaman birisini öpeceğim?
Cinsel ilişkiye ne zaman hazır olacağım?
İlişkilerimde seks olacak mı?
Mastürbasyon normaldir ve size herhangi bir zararı olmaz. Bir çok kız ve erkek mastürbasyon yapar, bir kısmı ise yapmaz. Cinsel olarak aktif hale gelmeye karar vermek karmaşık bir konu olabilir. Bir taraftan seksin tehlikeleri konusunda bir çok uyarı işitirsiniz, diğer taraftan filmler, tv, gazeteler ve hatta afişler seksin iyi olduğunu söyler. Gerçekte ise seks hayatın bir parçasıdır ve diğer parçaları gibi iyi de olabilir, kötü de. Bu tamamen size ve seçimlerinize bağlıdır.
Ergenlik devam ederken bir çok kaynaktan seks konusunda mesajlar gelir ve kendinizi basınç altında hissedersiniz. Bunların nereden geldiğini bilirseniz daha kolay baş edebilirsiniz.
Medya: Yazılı ve görsel medyada seks konusunda bir çok görüntü vardı r ve bunlarda seks yapmanın doğru bir düşünce olduğu fikrine kolaylıkla sahip olursunuz. Seks filmler, TV gösterileri, dergiler ve müzik sıklıkla seks yapmanın herhangi bir riski olamadığını anlatır. Bu mesajların sizi tümüyle etkilemesine izin vermeyin. Gerçek yaşamda seks çok riskli olabilir.
Kendi vücudunuz: Seksle ilgilenmeniz tamamen normaldir. Ergenlik insanın cinsel bakımdan gelişmesini tamamladığı dönemdir. Ergenlik dönemindeki cinsel arzular çok güçlü olabilir. Bütün mesele sizin bu arzuları kontrol etmeniz ve onların sizi kontrol etmesine izin vermemenizdir. Unutmayın ki seks birisiyle ilişkinin tek yolu değildir. Birlikte yürümek konuşmak, ellerini tutmak, sarılmak ve dokunmak güçlü duygular hissettiğiniz birisine yakın olmanızı sağlayabilir.
Arkadaşlarınız: Size “herkes onu yapıyor” gibi veya seks yapanlar “cool” gibi görünebilir. Belki seks yapınca grup içinde daha popüler olacağınızı düşünebilirsiniz. Bununla birlikte insanlar seks hakkında konuşmayı severler ve yapmadıkları halde sanki seks yapıyormuş gibi konuşabilirler. Birisi siz seks yapmadığınız için sizinle arkadaş olmak istemezse o muhtemelen herhangi bir yolla değerli arkadaş olamıyor demektir. Arkadaşlarınızın veya bir kimsenin sizinle seks yapma konusunda konuşmasına izin vermeyin. Bu doğru olduğunda sizin vereceğiniz bir karardır, arkadaşlarınızın değil.
Cinsel ilişkiye girme veya girmeme konusunda karar verirken en önemli konu artık onu hep yapacağınız kararıdır. Bunun için karar verirken zaman ayırmanız ve ailelerinizle onların inanışları/değerleri konusunda konuşmanız gereklidir. Ciddi ilişkilerde seks için yetişkin olmayı beklemek ve ilişkinin sorumluluklarını kabul etmek iyi bir fikir olabilir! Belki gençliğinizi hamilelik veya ölümcül hastalık korkusu olmadan geçirmek hoşunuza gidecektir.
Bununla birlikte seks yapmaya karar verirseniz sizin için hangi doğum kontrol yönteminin doğru olacağı konusunda doktorunuzla konuşmanız gereklidir. Prezervatif kullanılacaksa klamidya, Herpes ve AIDS gibi hastalıkların bulaşmasını önleyen lateks prezervatiflerin kullanılması uygundur.
Kendine bakmayı öğrenmek
Erişkin olduğunuzda sağlıklı kalmanızı sağlayacak bir çok karar almak durumunda kalacaksınız. Doğru beslenme, egzersiz, yeteri kadar dinlenmeye ergenlik döneminde önem verilmelidir. Kendiniz ve verdiğiniz kararlar hakkında iyi şeyler düşünmeniz de önemlidir. Vücudunuza bakmayı, sıkı çalışmayı, sağlıklı kalmayı ve kendinizi sevmeyi öğrenmeniz gereklidir.
Hazırlayan:Prof. Dr. Şükrü Hatun, Kocaeli Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Endokrinoloji ve Diyabet Bilim Dalı
