Kısa boyluluk ‘normal kısa’ ve ‘patolojik’ olarak ikiye ayrılıyor. Özellikle ilk 1-1.5 yaşındaki beslenme toplumun boyunu belirleyen en önemli etken.
Boy ortalamamız erkeklerde 174, kadınlarda 160 santimetre
Boy kısalığı batı ülkelerinde yüzde 3, gelişmekte olan ülkelerde ise yüzde 15 civarında görülüyor.
İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Büyüme, Gelişme ve Pediatrik Endokrinoloji Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof.Dr. Feyza Darendeliler, Medya Bilgi Paylaşım Günleri kapsamında, büyümede duraklama, boy kısalığı ve tedavisi hakkında bilgi verdi.
Batı uzun
Çocukluk çağında büyümede duraklama ve/veya boy kısalığının kan, kalp, böbrek gibi hastalıkların ilk belirtisi olabileceğini anlatan Prof.Dr. Darendeliler, boy kısalığının batı ülkelerinde yüzde 3, gelişmekte olan ülkelerde ise yüzde 15 civarında görüldüğünü söyledi.
Ya yapısal ya ailevi
Kısa boyluluğu ‘normal kısa’ ve ‘patolojik’ olarak sıralayan Darendeliler, toplumda en sık görülenin normal kısa boyluluk olduğunu ifade etti ve bunun genel olarak yapısal ya da ailevi nedenlerden kaynaklandığını söyledi.
İlk üç ay sadece anne sütü
Patolojik boy kısalığının, vücut oranı bozukluğu, doğum tartısı düşüklüğü, Turner Sendromu, beslenme bozukluğu, uzun süreli hastalık ve hormonal bozukluklardan kaynaklandığını dile getiren Prof.Dr. Darendeliler, şunları kaydetti: “Özellikle beslenme bozukluklarında önce kilo düşer, sonra boy kısalır…
“Türkiye’de 0-5 yaş grubu çocukların yüzde 16’sında beslenme bozukluğu mevcut. İlk 1-1.5 yaşına kadar beslenme kötüyse, daha sonra düzeltilse bile, bu yaşa kadar kaybedilen boy kısalığı elde edilemez. Bunlar bodur ve tıknaz olurlar. Özellikle ilk 1-1.5 yaşındaki beslenme, o toplumun boyunu belirleyen en önemli etken. İlk üç ay sadece anne sütü, sonra da uygun ek gıdalara geçilmesi gerekiyor.”
2.5 kilonun altında oran yüksek
Sevgi yoksunluğunun da boy kısalığına yol açtığına işaret eden Feyza Darendeliler, bunun daha ziyade yuva veya problemli aile ortamında büyüyen çocuklarda görüldüğünü anlattı. Hamilelikte iyi beslenmeye de dikkati çeken Darendeliler, 2 kilo 500 gramın altında doğan çocukların genel olarak yüzde 10-15’inde boy kısalığı görüldüğünü kaydetti.
Dünya ortalamasının altındayız
Prof. Dr. Darendeliler, Türkiye’de yılda doğan 1 milyon 250 bin çocuğun 2 bin 250’sinin boyu kısa olarak hayatını sürdürdüğünü ifade ederek, “Türklerde erkeklerde ortalama boy 174, kadınlarda ise 160 santimetredir. Genel olarak dünya ortalamasının beş santimetre altındayız” dedi.
Boyunuzu hesaplayın
Erken tanı ve erken tedavinin önemine de işaret eden Prof. Dr. Darendeliler, büyüme hormonu tedavisiyle çok iyi sonuçlar aldıklarını söyledi. Feyza Darendeliler, çocukların olası boylarının kızlar için ‘anne artı baba boyu, eksi 13, bölü 2’, erkekler için de ‘anne artı baba boyu, artı 13, bölü 2’ yöntemiyle hesaplanabileceğini sözlerine ekledi
