Bu yazının amacı sınavlara hazırlanmada kullanılacak bazı yöntemleri tanıtmaktır. İlk olarak sınav öncesi tekrarın önemi açıklanacak; tekrar süresinin dağılımı; tekrar yöntemleri ve son olarak da sınavda rahatlama yöntemleri tanıtılacaktır. Sınava hazırlık konusunda işlenecek olanlar, bazı kavram ve yöntemler üzerine kurulmuştur. Bu bölümüde sunulacak yöntemlerin uygulanabilmesi için aşağıdakilerin kavranmış olması gerekir:
1- Çalışma davranışı üzerinde dış ve iç uyarıcı kontrolü edinmiş olmak,
2- Tutarlı ve düzenli bir şekilde ders notu tutabilmiş olmak,
3- Okuma yöntemini iyi bir şekilde kullanmayı bilmek.
Tekrar, kitap sayfasındaki bilgilerin bilinçli ve kalıcı bir şekilde öğrenilmesi ve hafızaya yerleştirilmesidir. Dersten çıkar çıkmaz ya da akşam derste tutulan notların tekrarlanması çok gereklidir. Bu işlem notların tutarlı ve düzenli olduğu zamanlarda geçerlidir. Böylece sınav hazırlığında olan öğrenci bir takım anlaşılmaz notları çözümlemeye çalışarak zaman kaybetmeyi ve zor durumda kalmayı önleyebilir. Sistemetik tekrar yapmanın en büyük yararı iyi bilinmeyen konuları belirleyerek üzerinde eğilme imkanı vermesi; iyi bilinen konular üzerinden çabuk geçerek zaman kazandırmasıdır.
TEKRAR SÜRESİNİN DAĞILIMI:
Başarılı bir tekrar yapılabilmesi için, önce aşağıdaki kurallara uyulması gerekir.
Tekrar aralıklı yapılmalıdır.
Araştırma sonuçları göstermiştir ki; aralıklı sürelerle tekrarlanarak edinilen bilgiler , toplu halde bir defa yapılan tekrar sonucu elde edinilen bilgiden daha uzun süre hatırlanmaktadır. Bir anda birçok bilgiyi hafızasına sokmak isteyen öğrenci baskı altına girer ve dikkatini tam olarak çalıştığı konuya veremez.
Esaslı tekrar sınavdan bir kaç gün önce başlanmalıdır.
Sınavdan bir kaç önce çalışmaya başlanırsa, zevk alınan uğraşlara ve dinlenmeye de vakit ayrılabilir. Eğer kısa aralıklarla bir kaç sınava girilecekse her ders zaman ayrılacak bir program hazırlanmalıdır. Bu programda şu noktalara dikkat edilmelidir.
Öğrenci zevk aldığı uğraşlara ve dinlemeye vakit ayırmalı, ancak bu ayırdığı vakit, belirli bir konu tekrarının bitimine bağımlı olmalıdır.
Öğrenci tekrar yapma ve dinlenme sürelerini öyle hesaplamalıdır ki çalışmasının tamamı sınavdan bir gün önce bitmelidir.
Tekrarlar, ders çalışılan yerde yapılmalıdır.
Tekrarlar , çevresel etkenlerin kontrol altına alındığı ortamda yapılmalıdır. Böylece öğrencinin dikkatini toplaması kolaylaştığı gibi, sınavda da çecredeki bazı ipuçları hatırlamayı kolaylaştırır.
Tekrarlar sesli olarak yapılmalıdır.
Sessiz okumada göz satırlar üzerinde kayarken dikkatin dağılması tehlikesi vardır. Sadece temel kavram yada kelimelere göz atıp yüksek sesle bir şeyi anlatmak etkin bir kendini sınama yöntemi olmaktadır.
TEKRAR YÖNTEMLERİ
Konu ile ilgili olarak soru hazırlayıp hemen altına da cevaplarını yazmak
Bu yöntemde şu adımları izlemek gerekir.
Kitaptaki yada defterdeki bölümlerin üzerinden sayfa sayfa geçilir. Başlıkları yüksek sesle okunup bölümün içeriğinden hatırlanan sorular, yüksek sesle cevaplandırılır. Bu işlem çabuk yapılmalıdır.
Bir bölüm bitirilince o konuda yazılan sorular okunup, yüksek sesle cevaplandırılır.
Hatırlamakta güçlük çekilen sorular işaretlenir ve tekrarlama bitince son bir kez daha gözden geçirilir.
İlk hazırlanan soruların değişik türleri tahmain edilir ve sınavda gelebilecek değişik nitelikteki sorulara hazırlanılmış olur.
Öğrenci tekrarı bitirmeden önce geri dönüp, kendini daha önce cevaplandıramadığı bütün sorular üzerinde sınamalıdır. Burada kural şudur: Eğer sorular ezberden cevaplandırılamıyorsa, daha fazla tekrarlamaya gereksinim vardır.
Tekrarlamalar aralıklı sürelerle yapılırken, bilinen noktalar çabucak geçilip, zorluk çekilen noktalara daha fazla eğilinmelidir.
SORU ÇIKARMADA DİKKAT EDİLECEK NOKTALAR
1-Tanımlar
2-Benzerlikler
3-Ayrılıklar
4-İsimler
5-Örnekler
NOT:
25-30 sayfalık kitap yada defter sayfasından en az 2 çizgisiz dosyayı dolduracak şekilde olmalıdır. 25 sorudan az soru çıkarılmamalıdır.
Çıkarılan soru taslağı bizim rehberimiz olmalıdır. Devamlı yüksek sesle tekrarlanmalı ve kendi kendimize anlatmalıyız.
SINAV DURUMUNDA RAHATLAMA
Sınav kaygısıyla başetmenin en iyi yolu sınava iyi hazırlanmaktır. Verimli çalışan ve tekrarlarla kendini sınayan öğrenci için sınav iyi bir tekrar türüdür. Ancak iyi çalışmış bir öğrenci bile sınavda heyacanlanabilir. Bu tür kaygıları azaltmak için şu adımlar önerilebilir.
1-Sınav odasına erken gelinmelidir. Geç kalan öğrenci heyacana kapılır; yazamaya başlamış öğrencileri görünce, onlara yetişme telaşı içinde soruları okuma , dikkatsizlik ve hatalar yapabilir.
2-Öğrenci; kalem, silgi, pergel, vb. tüm gerekli malzemeyi yanında bulundurmalıdır.
3-Sınavdan önce öğrenciler aralarında tartışmaktan kaçınmalıdır. Sınav bir rekabet durumu olduğu için öğrenciler, gerek bildikleri ayrıntıları abartılı bir şekilde açıklayarak, gerekse birbirlerine çok zor sorular sorarak, sınavın zorluğu hakkında tahmailer yürüterek, arkadaşlarını gerginleştirebilirler.
4-Pek çok öğrenci sınavda zihninin tamamen boşaldığını zanneder. Halbuki o konuyu çalışırken öğrenmek için işaretler,dürtüler, ipuçları sorular , pek çok temel kelimeler kullanmıştır. Sınavdaki sorular bu konuların çoğunu içerecektir. Öğrenci çalıştığı halde sınavda aniden hiçbir şey hatırlamadığını gördüğünde paniğe kapılmamalı, ipuçlarını kullanarak çağrışımlar yapmalı, konuyu hatırlamaya çalışmalıdır.
Hatırlanamayan cevaplar, kitaptan yada notlardan soru ile birlikte okunup yüksek sesle beş altı kez tekrarlanır. Böylece soru ile cevap arasındaki çağrışım zinciri güçlendirilmiş olur.
