Geçtiğimiz hafta kaygının kaynakları hakkında iki farklı süreçten bahsetmiştik. Birincisi korteksimizin ayrıntılara odaklı bağlantıları izleyerek amigdalaya iletmesi, ikincisi talamus üzerinden direk amigdalaya ulaşması şeklinde süreci açıklamıştık. Bu bağlantıların nasıl çalıştığını anlayabilirsek kaygılı hissetme halini azaltabilmek mümkün olur.
Bu hafta korteksten bağımsız olarak ilişkilendirme yolu ile duygusal anıların oluştuğu amigdala kaynaklı kaygıları daha detaylı inceleyelim. Henüz okumadıysanız önce ‘Kaygının Kaynaklarını Bulun’ başlıklı yazımı okumanızı öneririm.
Nasıl mı?
Küçük ama çok güçlü bölgeye yeni bilgiler göndererek!
Gün içerisinde sevgili amigdalamız çevrede olan her uyaranı biz farkında olmasak da kaydediyor demiştik. Olumsuz bir olay yaşandığında çevredeki koku, ses, görüntü vs. herhangi bir uyaranı ilişkilendirdiğinde artık olumsuz olay ortada olmasa bile uyaran tetikleyici işlevi görmüş oluyor. Tetikleyici ile ilişkilendirilmiş herhangi bir duygu birden açığa çıkabiliyor. Bu olurken korteksteki düşünme süreçleri devre dışında olduğundan kişinin tepkilerine anlam verememesi, neden böyle hissettiğinin farkına varamaması sonucunu doğuruyor.
Herhangi bir koku, kalabalık ortam, karanlık, gürültü, bir resim, kişi, kelime, keman sesi, sabun kokusu bile tetikleyici işlev görebilir. Korteks belleği sürece dâhil olmadığı için tepkilerin nedenini anlamak bazen imkânsız bile olabilir. Güzel haber şu ki amigdala kaynaklı kaygı olduğunda iyileştirmek için sebebini anlamaya çalışmanın gerekmediğidir. Tetikleyici keşfetmek ilişkilendirmeyi anlamak için yeterli olabilir. Olaylara verilen tepkilerde mantık aramaya çalışmak korteksin görevidir. Haftaya bahsedeceğim korteks kaynaklı kaygıda mantıklı açıklamalar işe yarayabilir. Ancak amigdala deneyimle öğrenir. Bilinçli farkındalık olmadan yaşanan deneyimlerle amigdalada kaygı gibi duygusal anılar birikir. Duygusal anılar güçlü ve kalıcıdırlar.
Bu konuda tepkileri anlayabilmek adına çalışma yapmak isterseniz @psk_dan_dileksoylemez instagram adresimden ya da web sitesi üzerinden iletişime geçerek çalışma alıştırmaları isteyebilirsiniz.
Önümüzdeki hafta korteks ve düşünce süreçlerine odaklanarak kaygıyı anlamaya çalışacagız. Sorularınz olursa iletişim bilgilerimden ulaşabilrsiniz.
Sevgilerimle
