Değişimin Bir Yolu Var

Çocukken yaşanılan ilk deneyimler ile beyinde yeni bağlantılar oluşmaya başlar. Her birey öğrendiği ilk deneyimle geliştirdiği başa çıkma stratejilerini aynı yolla pekiştirir ve bu bağlantılar zamanla otomatik hale gelir. Ağladığı zaman istediğini elde eden bir okul öncesi çağı çocuğu bu davranışını her engellendiği durumda gösterme eğiliminde bulunabilir. Yalan söylediğinde cezadan kurtulan bir çocuk korktuğu her durumda yalana devam edebilir. Başarılı olduğunda annesinin takdirini ve onayını alan çocuk bu yolla sevildiğini düşünerek başarılı olma gayreti içinde bulunabilir. 

 

Mesele şu ki; çocuklukta ödüllendirilmiş davranışlar gelecekte daha sık kendini gösterme eğilimindedir. Herhangi bir durumda verilen otomatik tepkiler yaşla birlikte şekil değiştirse de –istediğini ağlayarak değil, duygu sömürüsü yaparak almak ya da onay almak için mükemmeliyetçi olmak gibi- yerini korur. 

 

Ve bir yetişkin tüm bunların farkında olmadan otomatik tepkileri ile bir ömrü geçirebilir. Bu otomatik tepkiler ancak yeni yollar yani yeni bağlantılar kurularak değişir. 

Gelişim psikolojisinde öğrenmeyi aktarırken “negatif transfer” diye bir kavramdan bahsedilir. Bir örnekle açıklayacak olursak eğer siz uzun süredir andorid özellikli bir telefon kullanıyorsanız yeni bir ıphone telefon aldığınızda bu telefonun menüsüne alışmakta zorlanırsınız. Aynı andorid gibi yan tuş arayıp o şekilde kullanmaya çaba harcarsınız. Bir süre sonra da telefonun menüsünden şikâyet edersiniz. Tersi durum ıphone telefondan android telefona geçtiğinizde de olur. 

 

Çocukluktan beri süregelen bazı alışkanlıklarınız ve öğrenmelerinizin de değişmesi için yeni telefonda olduğu gibi menüye daha hâkim olmanız gerekmektedir. Bu da ancak tekrarla olur.  Her tekrar beyinde oluşturulan yeni bağlantıların kalıcı ve otomatik yollara dönüşmesine olanak sağlar. Bu süreci değiştirmek ve yeni davranış kalıpları oluşturmak zaman alan ve zorlayıcı bir süreçtir. Çünkü beyin eski tanıdık bağlantıyı kurmayı tercih edecektir. Siz farkında ve bilinçli olarak yeni bağlantılarla yeni yolları kullanmayı seçerseniz bir süre sonra otomatik hale gelecektir. 

 

Eski telefonunuza döndüğünüzde onu kullanamadığınızı fark edecek yeni alışkanlıklarla yeni sizin tadını çıkartabileceksiniz.

 

Sevgilerimle

Dilek Söylemez

Psikolojik Danışman

 

Online danışma için: http://www.dileksoylemez.com/category/online-terapi

Eğitim ve Söyleşi talepleriniz için: dilek@dileksoylemez.com

Günlük yazıları takip etmek için:

www.instagram.com/psk.dan.dileksoylemez